تفسير جامع، ج‏7، ص: 91

 يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا ناجَيْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْواكُمْ صَدَقَةً ذلِكَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ أَطْهَرُ فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ 12   سبب نزول آيه آن بود كه چون مردم بسيار حضور رسول خدا ميرسيدند و سؤالات بيشمار ميكردند و خاطر پيغمبر اكرم را افسرده و رنجور مينمودند و اغنيا و توانگران حضورش بسيار توقف ميكردند و سؤالات بسيار مينمودند و مانع از ورود فقراء در محضرش بودند آنحضرت هم شرم و كراهت داشت از آنكه چيزى بآنها بگويد و بر گرداند ايشان را خداى تعالى آيه مزبور را فرستاد و ادب آموخت آنها را و فرمود چون خواهيد با رسول من حديث كنيد و مسئله پرسيد و سرّ گوئيد پيش از آن صدقه بدهيد، تمام مردم بجز امير المؤمنين عليه السّلام از سؤال و گفتگو كردن با پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم باز ايستادند

 توانگران بخل كردند از صدقه دادن و فقراء چيزى نداشتند كه صدقه بدهند و با دعاى عامه و خاصه امير المؤمنين دينارى داشت فروخت بده درهم و ده مرتبه صدقه داد و با رسول خدا نجوى كرد و بر اسرار علوم واقف شد و ديگران پيغمبر را رها كرده و رفتند و آن زحمت بخلوت مبدل شد و بسبب وجود مقدس امير المؤمنين عليه السّلام خداى تعالى اين حكم را از امت برداشت و بآيه ذيل منسوخ فرمود أَ أَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْواكُمْ صَدَقاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تابَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ اللَّهُ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ 13   آيا ترسيديد از آنكه پيش از راز گفتن با رسول صدقه دهيد فقير شويد؟ حال كه صدقه نداديد خدا هم شما را بخشيد اينك نماز بپا داريد و زكوة بدهيد و خدا و رسولش را اطاعت كنيد پروردگار بهر چه عمل كنيد آگاهست-. عمر گفت امير المؤمنين عليه السّلام داراى سه چيز بود كه كسى ديگر آنها را دارا نبود و اگر من يكى از آنها را داشتم بهتر بود برايم از داشتن شتران سرخ موى اول همسرى با حضرت فاطمه، تمام صحابه حضرت فاطمه (ع) را از پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم خواستگارى كردند آنحضرت همه را رد كرد جز امير المؤمنين عليه السّلام دوم در روز خيبر رسولخدا فرمود فردا پرچم را بدست كسى خواهم‏داد كه  خدا و رسولش او را دوست دارند و او نيز خدا و رسول را دوست ميدارد حمله ميكند بر دشمنان و هرگز فرار نخواهد كرد، پرچم را بدست امير المؤمنين عليه السّلام داد. سوم آيه نجوى است كه فرود آمد و منسوخ شد و كسى بجز امير المؤمنين عليه السّلام بآن عمل ننمود و خود آنحضرت در مقام احتجاج بر مهاجر و انصار نسبت بغصب خلافت و فدك آيه فوق را يكى از مناقب خود بشمار آورده‏

 عبد اللّه هارون خراسانى گفت از حضرت على بن موسى الرضا عليه السّلام سؤال كردم چرا صدقه بر آل محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم حرام است فرمود از مطلب بزرگى پرسش نمودى بدان كه چون ما خويشتن را بدادن صدقه پاكيزه كرده‏ايم خداى تعالى نخواست كه بگرفتن صدقه ما را مدنس كند آنگاه فرمود ميدانى اين موضوع در كجاى قرآن است؟ عرض كردم در آيه وَ يُطْعِمُونَ الطَّعامَ انسان 8     ميباشد فرمود اين آيه نيست آيه نجوى است كه يكروز بيش نبود روز ديگر آيه رخصت نازل شد چه خداوند در آن آيه ميفرمايد ذلِكَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ أَطْهَر12   ُ، صدقه دادن براى شما بهتر و پاكيزه‏تر است زيرا مصلحتى بآن تعلق دارد آنگاه عذر خواست براى كسانيكه ندارند تا بدانند خدا تكليف ما لا يطاق نكند

تفسير جامع، ج‏7، ص 94

أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ تَوَلَّوْا قَوْماً غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ ما هُمْ مِنْكُمْ وَ لا مِنْهُمْ وَ يَحْلِفُونَ عَلَى الْكَذِبِ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ 14    اين در باره منافقين نازل شد عموما و در باره دومى بالخصوص چه آنها با يهود دوستى ميكردند و اسرار مؤمنين را بيهود ميگفتند خدا را از اينعمل بخشم آوردند فرمود ايرسول ما آيا نمى‏بينى اين مردم با قوميكه خداوند بر آنها غضب كرده دوستى ميكنند ايشان بحقيقت نه از شما مسلمين و نه از فرق يهود هستند بدروغ سوگند ميخورند و خودشان ميدانند دروغ ميگويند على بن ابراهيم از صادقين عليه السّلام روايت كرده فرمودند آيه در باره دومى نازل شده رسول خدا گذشت بر او ديد نزد مرد يهودى نشسته و چيزى مينويسد حضور پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آمد آنحضرت باو فرمود چه چيز از يهوديها مينوشتى و حال آنكه خداوند نهى فرموده شما را از اين كتابت گفت ايرسول خدا اوصاف شما را از روى تورات آنها مينوشتم پيغمبر در غضب شد. مردى از اصحاب باو گفت ايعمر چرا پيغمبر را بغضب آوردى گفت من اوصاف پيغمبر را مينوشتم پيغمبر فرمود اگر موسى بن عمران ميان آنها بود و نزد ايشان ميرفتى براى آنچيزيكه ميل دارى همانا تو كافر بودى پس از آن ميفرمايد خداى تعالى براى اينگونه مردم عذاب بسيار سختى مهيا كرده چه آنها بسيار زشت كردارند. سوگندان خود را براى حفظ خود سپر قرار دادند و خلق را از راه خدا باز ميدارند و براى آنها ذلت و عذاب خوارى خواهد بود پس اقرار باسلام براى فرار از جزيه و كشتن است و هرگز مال و فرزندان، ايشان را از عذاب قهر خدا رها نكند اينان اهل دوزخند و در آن هميشه معذب خواهند بود

 تفسير جامع، ج‏7، ص: 95

يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً فَيَحْلِفُونَ لَهُ كَما يَحْلِفُونَ لَكُمْ وَ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ عَلى‏ شَيْ‏ءٍ أَلا إِنَّهُمْ هُمُ الْكاذِبُونَ‏18

 ايرسول ما بياد آورد روزى را كه خدا تمام منافقين را بر انگيزد و براى خدا آنچنان سوگند خورند كه براى شما سوگند خوردند كه ما كافر نبوديم و بر حق بوديم و گمان ميكنند اين سوگند بدروغ براى آنها اثرى خواهد داشت چه در عالم آخرت گمان محال است زيرا معرفت و شناسائى آنجا ضرورى است اى مؤمنين بدانيد كه منافقين مردم دروغگوئى هستند شيطان بر دل آنها احاطه پيدا كرده و بكلى ذكر خدا را فراموش كرده‏اند ايشان بحقيقت حزب شيطانند اى اهل ايمان بدانيد كه حزب شيطان زيان كاران عالمند-، روز قيامت خداوند جمع‏

 كند آنهائيكه ستم نموده و غصب كرده‏اند حقوق آل محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را و اعمال ايشان را بآنها نشان ميدهند سوگند ميخورند براى خداى تعالى كه ما چنين عملي نكرديم چنانكه بدروغ براى پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم قسم ميخوردند در دنيا زيرا آن مردم با هم عهد بستند كه نگذارند بعد از پيغمبر خلافت و امامت در ميان بنى هاشم باقى بماند و در عقبه تصميم گرفتند پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را بقتل برسانند وقتى خداوند خبر داد و آگاه گردانيد رسولش را از تصميم و عهد بستن ايشان آمدند حضور پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بدروغ سوگند ياد كردند كه ما چنين تصميمى نداشتيم و عهد و پيمانى نبستيم آنوقت آيه 74 كه در سوره توبه است يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ ما قالُوا وَ لَقَدْ قالُوا كَلِمَةَ الْكُفْرِ (وَ كَفَرُوا بَعْدَ إِسْلامِهِمْ) وَ هَمُّوا بِما لَمْ يَنالُوا تا آخر نازل شد سليم بن قيس در اصل خود روايت كرده كه امير المؤمنين عليه السّلام فرمود امت اسلام هفتاد و سه فرقه خواهند شد يك فرقه از آنها در بهشت ميروند و هفتاد و دو فرقه ديگر در دوزخ هستند سيزده فرقه از هفتاد و دو فرقه اظهار محبت و دوستى ما اهل بيت پيغمبر مينمايند يكى از آنها به بهشت خواهند رفت و دوازده فرقه ديگر در دوزخند آن فرقه ناجيه كسانى ميباشند كه ايمان بمن دارند و تسليم امر من هستند من و خاندان مرا دوست ميدارند و از دشمنان ما بيزارى ميجويند حق و امامت مرا شناخته‏اند و از قرآن وجوب اطاعت و فرمان بردارى مرا دانسته‏اند و هرگز در باره من شك و شبهه نميكنند و بواسطه نوريكه خداوند در دل آنها آفريده است فضل و شرافت و مقام ارجمند من و اوصياء بعد از مرا تا روز قيامت ميدانند و فهميده‏اند كه ما را خداوند در قرآن‏قرين خود و پيغمبرش قرار داده و يقين خالص دارند بما و ميدانند خداوند ما را پاك و پاكيزه فرموده و معصوم و گواهان بر خلايق قرار داده و حجت او هستيم در روى زمين بر- بندگان و هيچوقت از قرآن جدا نشويم و قران از ما جدا نشود تا وارد شويم كنار حوض كوثر حضور مقدس پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم اين فرقه كسانى هستند كه از آتش دوزخ نجات يابند و از هر فتنه و گمراهى مصون باشند و داخل بهشت ميشوند بدون حساب و هفتاد و دو فرقه ديگر بغير حق هستند و كيفر داده ميشوند زيرا آنها يار و

 مددكار دين شيطان و دوستداران او ميباشند و دشمنان خدا و رسول و مؤمنين هستند كه بدون حساب وارد آتش خواهند شد چه ايشان از خدا و رسولش بيزارند و پرستش ميكنند غير خدا را از راهى كه نمى‏دانند و گمان مى‏كنند كه كار نيكى انجام ميدهند روز قيامت سوگند مى‏خورند كه ما مشرك نبوديم و گمان مى‏كنند كه سوگند آنها براى ايشان اثرى خواهد داشت و حال آنكه خودشان ميدانند بدروغ قسم ميخورند

تفسير جامع، ج‏7، ص: 97

محمّد بن عباس ذيل جمله أُولئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمانَ 22  از محمّد بن حنفية روايت كرده گفت پدرم امير المؤمنين عليه السّلام فرمود دوستى ما اهل بيت رحمتى است كه خداوند در طرف راست قلب بنده خود فرود آورده و نقشى است كه ثبت شده.

هر كس را كه طرف راست قلبش را خداوند ثبت فرمايد كسى قدرت و توانائى ندارد آن را زايل نمايد آيا نميشنويد قول پروردگار را كه ميفرمايد أُولئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمان‏22    َ و حب ما اهل بيت ايمان است و از طريق مخالفين ابو نعيم از سلمان فارسى روايت كرده گفت بامير المؤمنين عليه السّلام عرض كردم ايمولاى من حضور پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم شرفياب نشدم مگر آنكه دست مباركش را بر كتف من زد و اشاره نمود بشما و فرمود ايسلمان بدانكه على و حزب او رستگارند

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: