تفسير جامع، ج‏7، ص: 66

 وَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ أُولئِكَ هُمُ الصِّدِّيقُونَ وَ الشُّهَداءُ عِنْدَ رَبِّهِمْ 19 

ابن بابويه از حضرت صادق عليه السّلام روايت كرده فرمود امير المؤمنين عليه السّلام در يكروز اصحاب خود را چهار صد باب علم و دانش تعليم نمود از آن جمله فرمود ايمردم دورى بجوئيد از مرمان سفله و پست فطرت زيرا آنها از خداوند نميترسند و بسيارى از آنها قاتلين پيمبران و دشمنان ما و اهل بيت هستند خداوند توجهى بروى زمين نمود و از ميان تمام مردم ما اهل بيت را بر گزيد و شيعيانى براى ما انتخاب فرمود آنها يارى ميكنند ما را و مسرور هستند بفرح ما و محزونند بحزن ما و اموال و نفسهاى خود را در راه دوستى ما بذل ميكنند و كسى از شيعيان ما نيست كه مرتكب معصيتى بشود مگر آنكه خداوند او را مبتلا نمايد به بليه‏اى يا در مال و يا در فرزند و يا در نفس او و يا سكرات مرگ را بر او سخت گرداند تا از دنيا پاك و بدون معصيت برود مردگان شيعه ما شهيد و صديق هستند چه آنها امر ما را تصديق كرده‏اند و بخاطر ما با دوستان ما دوست و با دشمنان ما دشمن بودند، تقرب جستند بخدا دوستى و دشمنى. پس از آن آيه مزبور را تلاوت نمود و فرمود از جاى خود حركت نكنيد و صبر و بردبارى را پيشه خود سازيد

 و دست بشمشير نزنيد و عجله نكنيد و بدانيد هر كس از شما شيعيان در فراش خود بميرد و بخدا ايمان و برسولش معرفت داشته و عارف بحق ما اهلبيت باشد و حقوق ما را رعايت كند شهيد مرده است و اجر او با خدا است و مانند كسى است كه به شمشير در راه خدا كشته شده باشد

ابن شهر آشوب از ابن عباس روايت كرده گفت پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود على صديق اكبر اين امت و فاروق اعظم است‏

تفسير جامع، ج‏7، ص: 67

 وَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَحِيمِ 19 

و آنانكه بخدا كافر شده و ولايت امير المؤمنين و فرزندانش را تكذيب كردند آنها اهل دوزخند

تفسير جامع، ج‏7، ص: 69

سابِقُوا إِلى‏ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُها كَعَرْضِ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ ذلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ. 21 

سيد رضى در خصايص ذيل آيه فوق از حضرت باقر عليه السّلام روايت كرده فرمود بزرگ نصاراى نجران نزد عمر آمد گفت اراضى ما بسيار سرد است و تاب تحمل قشون را ندارد خود من ضامن خراج مى‏شوم و هر سال آنرا مى‏آورم يك سال با جمعى از اعوان خود آن پير مرد نيكو منظر خراج را آورد عمر او را دعوت باسلام نمود و فضايل اسلام را برايش بيان كرد آن نصرانى گفت ايعمر مسائلى چند دارم جواب آنها را بيان كن.

1- در قرآن شما هست كه عرض بهشت بمقدار آسمانها و زمين است پس جاى جهنم كجا است عمر از پاسخ او عاجز شد و از خجالت سر بزير افكند امير المؤمنين عليه السّلام تشريف داشت عمر عرض كرد يا على جواب سؤال نصرانى را شما بفرمائيد. فرمود چرا خودت پاسخ او را نمى‏دهى عرض كرد نمى‏دانم فرمود اى بزرگ نصرانى بگو ببينم هر وقت روز ظاهر مى‏شود شب بكجا مى‏رود نصرانى ملتفت شد گفت بخدا قسم تا بحال كسى جواب اين سؤال مرا نداده بود سؤال كرد ايعمر اين جوان كيست گفت على بن أبي طالب پسر عم پيغمبر و داماد و پدر حسنين فرزندان رسول خدا است.

2- نصرانى بعمر گفت خبر ده مرا از بقعه‏ايكه يك ساعت بيش آفتاب در آن نتابيد و ديگر هم نمى‏تابد عمر گفت يا على عليه السّلام جواب او را بده امير المؤمنين فرمود آندريائى بود كه شكافته شد براى بنى اسرائيل نصرانى گفت راست گفتى- 3- پس از آن سؤال نمود ايعمر آيا در دنيا چيزهائى وجود دارد كه بميوه هاى بهشتى شباهت داشته باشد كه هر چه از آن بردارند كم نشود عمر جواب داد نمى‏دانم از على سؤال كن امير المؤمنين عليه السّلام فرمود بلى آن چيز قرآن است اگر تمام اهل عالم جمع شوند و هر كس حاجات خود را از آن بردارد ابدا از قرآن چيزى كم نمى‏شود نصرانى گفت راست گفتى ايجوان.

4- مجددا از عمر سؤال كرد آيا براى آسمان درهائى هست و آيا براى آن درها قفلى وجود دارد؟ عمر گفت از على عليه السّلام مطالب خود را سؤال كن امير المؤمنين فرمود بلى آسمان در دارد و قفل درهاى آن شرك بخدا است و كليد درها شهادت ان‏

لا اله الا اللّه‏

ميباشد و هيچ چيزى مانع آن نيست مگر عرش پروردگار   

 5- نصرانى باز از عمر سؤال كرد اول خونى كه در روى زمين ريخته شد چه خونى بود عمر جواب داد مگر من نگفتم مسائل خود را از على بپرس امير المؤمنين عليه السّلام فرمود اول خونى كه ريخته شد خون رحم حوا بود در وقت زائيدن قابيل پسر آدم لكن مردم مى‏گويند خون هابيل بود كه برادرش قابيل او را بقتل رسانيد نصرانى گفت راست گفتى بعد از آن متوجه عمر شد و گفت ايعمر بايد اين مسئله را خودت جواب بدهى.

6- خبر بده مرا ايعمر خداوند كجاست عمر در غضب شد خواست نصرانى را بزند امير المؤمنين عليه السّلام فرمود اى نصرانى جواب سؤالت را از من بشنو: روزى حضور پيغمبر بودم فرشته‏اى وارد شد سلام كرد پيغمبر از او پرسيد از كجا ميآئى گفت از آسمان هفتم از نزد پروردگار فرشته ديگرى وارد شد سؤال نمود از كجا آمده‏اى عرض كرد از تخوم زمين از نزد پروردگار سومى رسيد جواب داد از مشرق زمين از نزد پروردگار فرشته چهارم گفت من از مغرب زمين از نزد پروردگار مى‏آيم پس خداوند در همه جا هست در آسمان و زمين و او دانا و توانا است حضرت باقر عليه السّلام فرمود معناى فرمايش امير المؤمنين عليه السّلام اينست كه فرشتگان از هر طرف كه بيايند از ملكوت پروردگار آمده‏اند و از علم خداوند چيزى پنهان نيست.

تفسير جامع، ج‏7، ص: 72

ما أَصابَ مِنْ مُصِيبَةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي أَنْفُسِكُمْ إِلَّا فِي كِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها إِنَّ ذلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ   22   هر رنج و مصيبتى كه در زمين از قحطى و آفت و فقر و ستم يا از نفس خويش مانند ترس و غم و درد و الم بشما رسد همه در كتاب لوح محفوظ ما پيش از آنكه در دنيا ايجاد كنيم ثبت است و حفظ آن بر خدا آسان است‏

 از حضرت صادق عليه السّلام روايت كرده فرمود وقتى كه سر مقدس حضرت امام حسين عليه السّلام و اهل بيت آن بزرگوار را بر يزيد ملعون وارد كردند حضرت امام زين العابدين عليه السّلام را با غل آهنى بسته بودند چون نگاه يزيد بر آنحضرت افتاد گفت ايعلى بن الحسين عليه السّلام حمد خدايرا كه پدرت حسين عليه السّلام را كشت آنحضرت فرمود خداوند لعنت كند كشنده پدرم را اى يزيد تو گمان ميكنى كه نعوذ باللّه پروردگارم را لعن ميكنم يعنى خداوند او را نكشت بلكه تو كشتى يزيد در غضب شد امر كرد سر مقدس آنحضرت را جدا كنند فرمود اكنون كه قصد كشتن مرا دارى دختران رسول خدا را چه كسى بمنزلهايشان بر ميگرداند و حال آنكه محرمى بجز من ندارند يزيد گفت خودت بر گردان از كشتن تو منصرف شدم پس از آن سوهانى طلب نمود و بدست خودش غل آهنى را از گردن آنحضرت بيرون آورد گفت ميدانى چرا من اينكار را بدست خود انجام داده‏ام فرمود بلى ميخواستى در بر داشتن غل كسى بغير از خودت منت بر من نگذارد يزيد گفت آرى چنين است ايعلى بن الحسين عليه السّلام «ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ»     شورى 30   يعنى اين ابتلا را خودتان بدست خود درست كرده‏ايد فرمود آنحضرت حاشا كه چنين باشد اين آيه در باره ما نازل نشده بلكه آيه ما أَصابَ مِنْ مُصِيبَةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي أَنْفُسِكُمْ إِلَّا فِي كِتابٍ 22   در حق ما نازل شد ما اهل بيت پيغمبر تأسف نميخوريم بر آنچه از ما فوت شده و خوشحال نميشويم بآنچه بما داده شده بلكه تسليم امر پروردگار هستيم حضرت صادق عليه السّلام فرمود خداوند راست فرمود و نيز رسولانش كتابهائيكه در آسمان تعليم آنها نموده بود و كتابهاى خداوند در زمين كه شب قدر تعليم ما ائمه ميدهند و همچنين در غير شب قدر كه تمام آنها نوشته شده از مقدرات خلايق در باره آنها پيش از آنكه ايشان را بيافريند

تفسير جامع، ج‏7، ص: 73

 لِكَيْلا تَأْسَوْا عَلى ما فاتَكُمْ وَ لا تَفْرَحُوا بِما آتاكُمْ وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتالٍ فَخُور 23

حضرت صادق عليه السّلام فرمود شخصى معناى آيه فوق را از پدرم حضرت باقر عليه السّلام سؤال نمود فرمود اين آيه نازل شده در باره أبو بكر و عمر و ياران آنها يكى مقدم و ديگرى مؤخر چه ايشان غمگين شده بودند بآن چيزهائى كه خداوند عطا نموده و اختصاص داده بود بامير المؤمنين عليه السّلام از امامت و ولايت و خوشحال بودند بآن فتنه‏اى كه از غصب خلافت و فدك و كشتن حضرت فاطمه زهرا (ع) دختر پيغمبر اكرم و گمراه كردن خلايق بعد از رحلت رسول خدا بر پا كرده بودند سائل عرض كرد بحضرت باقر عليه السّلام شهادت ميدهم كه شما ائمه فرزندان رسولخدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بر حق هستيد و شكى در حقانيت شما ندارم صاحبان حكم و مواليان خلق ميباشيد حضرت صادق عليه السّلام فرمود ديگر كسى شخص سائل را پس از سؤال و شنيدن جواب مشاهده ننمود

تفسير جامع، ج‏7، ص: 73

 لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَ الْمِيزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَ رُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيز  25

كافى ذيل آيه فوق از حضرت صادق عليه السّلام روايت كرده فرمود وصيت كرد موسى بوصى خود يوشع بن نون و وصيت نمود يوشع بفرزند هارون و وصيت نكرد بفرزندان خود زيرا خداوند بر ميگزيند هر كرا بخواهد موسى و يوشع به بنى اسرائيل آمدن حضرت عيسى را بشارت دادند وقتى كه عيسى مبعوث شد بمردم گفت بزودى بعد از من پيغمبرى مى‏آيد كه نام او احمد است و از فرزندان اسمعيل ميباشد تصديق ميكند پيغمبرى مرا و من نبوت او را تصديق ميكنم و اين وصيت جاريشد در ميان حواريين و مستحفظين. خداوند آنها را به مستحفظين ملقب فرمود چه ايشان حفظ نمودند اسم بزرگ را و آن كتابى است كه بآن هر چيزى دانسته ميشود و نزد پيغمبران گذشته بوده چنانكه ميفرمايد لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ و كتاب اسم بزرگترى است كه تفسير ميشود بآن تورية و انجيل و فرقان و در آن كتاب‏هاى نوح و صالح و شعيب و صحف ابراهيم ميباشد كه خداوند خبر ميدهد بآن و كجا است صحف ابراهيم و موسى همان اسم بزرگ است پس پيوسته وصيت ميشد بعالمى بعد از عالم ديگر تا آنكه رد كردند آن را بسوى محمّد  صلّى اللّه عليه و آله و سلّم وقتى آنحضرت مبعوث شد اسلام آوردند و تسليم او شدند باقى ماندگان از از مستحفظين و تكذيب كردند آنحضرت را بنى اسرائيل و جهاد كرد پيغمبر در راه خدا پس از آن ابلاغ شد بر حضرتش كه فضيلت و شرافت امير المؤمنين عليه السّلام را بمردم ابلاغ كند آن حضرت نيز فضيلت آنجناب را بر مردم اعلام فرمود جبرئيل نازل شد و گفت ايرسول خدا روزگار حيات شما منقضى شد و نبوّت كامل گرديد اسم اعظم و ميراث علم و آثار نبوت را نزد على وديعه گذار زيرا زمين نبايد هرگز خالى از حجت باشد تا بسبب او مردم مرا اطاعت نموده و ولايت او را بپذيرند و اين وصى تو حجت است براى آنهائيكه بعد از اين متولد شده و بدنيا ميآيند پيغمبر بامر خدا وصيت كرد بامير المؤمنين عليه السّلام و اسم اعظم با ميراث علم و آثار نبوت را باو تفويض نمود و وصيت كرد بهزار كلمه و هزار باب علم كه از هر كلمه و بابى هزار كلمه و باب ديگر مفتوح شد چنانكه خود آنحضرت فرمود.

ابن شهر آشوب ذيل آيه وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ از ابن عباس روايت كرده گفت مراد بحديد در اين آيه ذو الفقار است خداوند آن را از آسمان براى پيغمبر فرستاد و آنحضرت آن را بامير المؤمنين عطا نمود

تفسير جامع، ج‏7، ص: 74

وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً وَ إِبْراهِيمَ وَ جَعَلْنا فِي ذُرِّيَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَ الْكِتابَ فَمِنْهُمْ مُهْتَدٍ وَ كَثِيرٌ مِنْهُمْ فاسِقُونَ   26   ابن بابويه ذيل آيه فوق از ريان ابن صلت روايت كرده گفت جمعى از علماء در محضر مأمون از حضرت رضا عليه السّلام سؤال نمودند ايفرزند رسول خدا آيا عترت رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آل آنحضرت مى‏باشد يا غير آل هستند فرمود عترت همان آل هستند حضورش عرض كردند كه اصحاب آنحضرت روايت كرده‏اند كه پيغمبر فرمود آل من امت من مى‏باشند فرمود در جواب آنها خبر بدهيد مرا آيا صدقه بر آل محمّد حرام است يا حلال عرض كردند حرام است فرمود پس بگمان شما صدقه بر تمام امة حرام است گفتند حرام نيست فرمود فرق بين امة و آل آنست كه صدقه بر آل حرام است و بر امت حلال پس آل محمّد غير از امت باشند واى بر شما آيا از ذكر خداوند رو بر گردانيديد يا از قوم مسرفين مى‏باشيد آيا نمى‏دانيد كه طهارت و وراثت واقع شده بر مصطفين و بر گزيدگان و هدايت كنندگان و راهنمايان نه بر غير آنها عرض كردند يا ابا الحسن بچه دليل  اين فرمايشات را مى‏فرمائيد فرمود بموجب آيه وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً وَ إِبْراهِيمَ وَ جَعَلْنا فِي ذُرِّيَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَ الْكِتابَ 26   ما نوح و ابراهيم را فرستاديم و در فرزندانشان نبوت و كتاب آسمانى قرار داديم لكن آن فرزندانى كه هدايت كننده هستند نه آنهائى كه فاسق مى‏باشند آيا نمى‏دانيد هنگامى كه نوح در خواست كرد از پروردگار نسبت بفرزندش و گفت خدايا فرزند من از جمله اهل من باشد و تو وعده فرمودى اهل مرا از غرق شدن نجات دهى باو خطاب رسيد اى نوح اين فرزندت از اهل تو نيست و او اعمال ناصالح دارد سؤال نكن از من چيزيرا كه علم و دانش بآن ندارى من تو را نصيحت مى‏كنم مبادا از زمره جاهلان و نادانان ناشى

 تفسير جامع، ج‏7، ص: 76

در كافى ذيل آيه وَ رَهْبانِيَّةً ابْتَدَعُوها   27  

از حضرت موسى بن جعفر عليه السّلام روايت كرده فرمود نماز شب را خداوند بر آنها واجب نكرده بود ايشان بر خود واجب نمودند و بحساب خداوند گذاشتند و اينحديث را ابن بابويه نيز روايت كرده است طبرسى از ابى مسعود روايت كرده گفت با رسولخدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم سواره همراه بودم فرمود اى پس مسعود آيا ميدانى چگونه نصارى رهبانيت را بدعت گذاشتند عرض كردم خدا و رسولش بهتر ميدانند فرمود بعد از عيسى ستمكاران بر مؤمنين تسلط پيدا كردند و آشكارا معصيت خدا كردند مؤمنين سه مرتبه با آنها جهاد نمودند بسيارى از ايشان كشته شدند اندكى باقى ماندند با خود گفتند اگر بار ديگر ما با  آنها جهاد كنيم همه ما را خواهند كشت و كسى از ما نخواهد ماند كه دين خدا را يارى كند ما در روى زمين پراكنده ميشويم تا آنكه محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه عيسى خبر داده ظاهر شود آنها در غارها و شكاف كوه‏ها پراكنده شدند و آنجا ماندند بعضى بر دين خود باقى مانده و بعض ديگر بدعتها نهادند پس از آن تلاوت نمود آيه فوق را و فرمود ميدانى رهبانيت در امت من چيست عرض كردم شما داناتريد فرمود هجرت كردن از دار كفر باسلام و جهاد و نماز و روزه و حج و عمره است پس از آن فرمود اى پسر مسعود آنهائيكه پيش از شما بودند هفتاد دو فرقه شده‏اند دو فرقه از ايشان ناجى هستند و باقى هالك يك فرقه كسانى هستند كه با ملوك و ستمكاران در دين عيسى جهاد كردند و كشته شدند فرقه دوم آنهائى ميباشند كه از دست ستمكاران فرار نموده و دين خود را محفوظ داشته بر طبق دستور عيسى عمل كردند.

تفسير جامع، ج‏7، ص: 77

 يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ آمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ نُوراً تَمْشُونَ بِهِ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ در كافى ذيل آيه فوق از ابى جارود روايت كرده گفت حضور حضرت باقر عليه السّلام عرض كردم خداوند باهل كتاب خير بسيارى عطا فرمود منظورت چيست؟ عرض كردم آيه الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ مِنْ قَبْلِهِ هُمْ بِهِ يُؤْمِنُونَ قصص 52  تا آخر جمله يُؤْتَوْنَ أَجْرَهُمْ مَرَّتَيْن قصص 54   فرمود بشما من‏لن نيز عطا فرمود و آيه فوق را تلاوت نمودند و فرمودند مراد بنور ائمه عليه السّلام ميباشد كه مردم بآنها اقتدا مينمايند و از سماعة بن مهران روايت كرده گفت سؤال كردم از حضرت صادق عليه السّلام معناى آيه كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ را فرمود كفلين حسن و حسين عليه السّلام ميباشند كه بشما عطا شده و نور ساير ائمه است كه بآنها اقتداء ميكنيد پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بانس بن مالك فرمود از براى على دو نور است يكى در آسمان و ديگرى در زمين هر كس تمسك بجويد بنور على خداوند او را به بهشت داخل كند و هر كه از او تجاوز نمايد او را وارد دوزخ نمايد اى انس بشارت بده مردم را به اين خداوند از نور صورت على عليه السّلام هفتاد هزار فرشته آفريده كه پيوسته استغفار ميكنند براى دوستان على عليه السّلام تا روز قيامت‏

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: